Gezond & ethisch sporten

Op deze pagina vindt u meer informatie over gezond & ethisch sporten, veiligheid, misbruik, geweld, kindermishandeling en doping.

Veiligheidsregels die gelden in de schietstand

Veiligheidsvlag

Panathlon Verklaring over ethiek in de jeugdsport

Met deze verklaring kun je de verbintenis aangaan om, over de discussie heen, heldere gedragsregels vast te leggen bij het nastreven van de positieve waarden in de jeugdsport.

  • Je streeft de positieve waarden in de jeugdsport actiever, met volgehouden inspanning en met goede planning na.
  • Je zet je inspanningen voort om alle vormen van discriminatie uit de jeugdsport te bannen.
  • Je erkent en aanvaardt het feit dat sport ook negatieve effecten kan veroorzaken en dat er preventieve en gezonde maatregelen nodig zijn om kinderen te beschermen.
  • Je verwelkomt de steun van sponsors en media, maar je gelooft dat die steun in overeenstemming moet zijn met de hoofddoelstellingen van de jeugdsport.

TEKEN HIER DE PANATHLONVERKLARING!

Internationaal Centrum voor Ethiek in de Sport - ICES vzw

  • Wil de brede sportwereld stimuleren tot een ethische bewustwording
  • Brengt experts en deskundigen in ethiek samen
  • Organiseert nascholingen, symposia en workshop
  • Biedt praktische tools aan als voorbeeld en ter ondersteuning van de praktijk

Het vlaggensysteem

Het vlaggensysteem "sport, een spel met grenzen" is een handig instrument voor bestuurders van een sportorganisatie, sportbegeleiders en sporters om bewust te leren omgaan met lichamelijk of seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sport. Aan de hand van zes criteria leer je lichamelijk of seksueel grensoverschrijdend gedrag correct inschatten. Zo kan je een situatie beoordelen met een groene, gele, rode of zwarte vlag. Die kleur geeft ook aan hoe je gepast kan reageren. Bovendien staat het vol van nuttige tips, acties en inzichten die van toepassing kunnen zijn in jouw sportorganisatie. Het vlaggensysteem is beschikbaar op het secretariaat van de federatie en kan indien gewenst door de clubs worden uitgeleend.

Meldpunt misbruik, geweld en kindermishandeling - 1217

Op 12 maart 2012 ging het meldpunt "misbruik, geweld en kindermishandeling" van start. Via dit telefoonnummer helpt een professionele hulpverlener je op het juiste spoor en wijst je de weg naar de persoon of dienst die je het beste kan helpen. Het meldpunt is gratis en discreet bereikbaar op het nummer 1712 op werkdagen van 09.00 uur tot 17.00 uur.
Een oproep naar het meldpunt is gratis en wordt niet op gesprekkenlijst van de factuur vermeld. Zo kunnen bijvoorbeeld kinderen ook ten aanziend van hun ouders vrijblijvend contact opnemen met het meldpunt, zonder het risico te lopen hierop door een ouder te worden aangesproken. Dit is een belangrijk veiligheidsaspect in situaties van kindermishandeling, intra-familiaal geweld, ouderenmis(be)handeling en partnergeweld. In de toekomst zal dit meldpunt ook bereikbaar zijn via de modaliteit van chatten.

Situering Gezond en Ethisch sporten

Het decreet van 20 december 2013, inzake gezond en ethisch sporten biedt de huidige juridische basis voor het ethisch sporten beleid.

Ethisch sporten betekent het sporten in overeenstemming met het geheel van positieve waarden en normen en daarmee verband houdende maatregelen die eenieder in acht moet nemen met het oog op de bewaring en bevordering van de individuele of persoonlijke integriteit (fysieke, psychische en seksuele), fair play en sociale integriteit (solidariteit, diversiteit en inclusie).
Individuele integriteit gaat over de ‘ongeschonden toestand’ van een individu en dit zowel op fysiek, psychisch (emotioneel) als seksueel vlak.
Fair play (spelintegriteit; eerlijk spel(en)) is het moreel juist beoefenen van sport, tot uitdrukking komend in het zich houden aan de geschreven (formele fair play) en ongeschreven regels (informele fair play), een goede onderlinge omgang en het streven naar kansengelijkheid.
Sociale integriteit is een koepelterm voor de begrippen diversiteit, inclusie en solidariteit. Het gaat over respect in de brede zin tussen individuen en groepen (spelers, trainers, bestuur, clubs onderling, club-federatie-sportdienst…), waarbij ieder individu, tot welke maatschappelijke groep hij/zij ook behoort, de mogelijkheid gegeven wordt om volwaardig deel te nemen aan sport.

Om het belang van het kind in de stimulerende en responsabiliserende visie van het decreet te benadrukken, werd een horizontale clausule opgenomen. Deze clausule stelt de maatschappelijke opdracht van sportorganisaties voorop om bij te dragen aan een sportklimaat waarbij rekening gehouden wordt met de leeftijd, de draagkracht, de behoeften en de mogelijkheden van de minderjarige sporter, onder meer door de organisatie en de werking van participatiestructuren voor minderjarigen te bevorderen en te ondersteunen.

Dit decreet wil minder het ‘vormelijke of procedurele’ en meer het ‘inhoudelijke’ werk rond ethiek in de sport beklemtonen en stimuleren. De focus ligt hierbij onder meer op een goed bestuur en integriteitsmanagement, het ondersteunen van kennisdeling en uitwisseling van goede praktijken, de ontwikkeling van expertise, instrumenten en kwaliteitsstandaarden via lerende netwerken, etc.

Antidoping

Kerntaken van het team zijn o.a.:

  • het organiseren van dopingcontroles
  • het organiseren van controles op de leeftijdsgrenzen/sportmedische keuring
  • het opvolgen van de overtredingen die vastgesteld werden tijdens de dopingcontroles
  • het opvolgen van de overtredingen op het gebied van leeftijdsgrenzen/sportmedische keuring
  • controle op de naleving van de regelgeving voor minderjarige sportbeoefenaars
  • informeren en sensibiliseren van sporters via allerlei communicatie-initiatieven (website, brochure, folder, …)
  • erkenning en wedererkenning van controleartsen, -kinesitherapeuten en -verpleegkundigen, keuringsartsen en keuringscentra
  • beantwoorden van vragen i.v.m. medisch verantwoord sporten (doping, keuring, …)

Wat is doping?

Bij het horen van het woord doping denkt iedereen aan het gebruik van een verboden stof. Er is echter meer dan alleen het gebruik van verboden stoffen of methoden. Met de term ‘dopingpraktijken’ worden alle praktijken bedoeld waar een sporter en zijn entourage zich moeten van onthouden om geen dopingovertreding te begaan.

Dopingpraktijken zijn:

  • de aanwezigheid van een verboden stof in het lichaam van een sporter;
  • het gebruik van een verboden stof of een verboden methode (ook het onbewust gebruik van verboden stoffen door bv. het gebruik van een gecontamineerd voedingssupplement, is strafbaar);
  • het weigeren, niet komen opdagen of ontwijken van een dopingcontrole;
  • het niet of onvolledig meedelen van verblijfsgegevens als elitesporter (elke combinatie van drie gemiste controles en/of aangifteverzuimen binnen een periode van achttien maanden wordt als een overtreding beschouwd.);
  • het plegen van bedrog, of de poging daartoe, bij om het even welk onderdeel van de dopingcontrole;
  • het bezit van verboden stoffen en methoden;
  • het verhandelen of de poging tot verhandelen van om het even welke verboden stof of verboden methode;
  • de toediening, of de poging tot toediening van een verboden stof of verboden methode aan om het even welke sporter;
  • het aanmoedigen van, helpen bij, vergemakkelijken van, mogelijk maken van, aanzetten tot, verbergen van, of om het even welke medeplichtigheid in het kader van een overtreding van de antidopingregels.

Dopingbestrijding

Dopingcontroles zijn noodzakelijk om alle sporters op een eerlijke manier en met gelijke wapens te laten strijden voor de overwinning. Talent, techniek, training, tactisch inzicht en doorzettingsvermogen moeten het resultaat bepalen. Het gebruik van verboden middelen en methoden hoort in de sport, die fair play steeds hoog in het vaandel draagt, absoluut niet thuis. De eerlijke topsporter verdient immers alle kansen en moet beschermd worden tegen malafide tegenstrevers die op oneerlijke wijze de concurrentie vervalsen.
Elitesporters, in het kader van de antidopingregelgeving, zijn eigenlijk topatleten die, wat de dopingbestrijding betreft, onderworpen worden aan specifieke verplichtingen die het Wereldantidopingagentschap (WADA) oplegt aan alle topatleten over de hele wereld. Zo wil het WADA dat voor die topatleten dopingcontroles buiten wedstrijdverband een steeds belangrijkere plaats gaan innemen in het antidopingbeleid.
Elitesporters zijn daarom verplicht, via een beveiligde software ADAMS, te melden waar ze verblijven, trainen en wedstrijden spelen (de zogenaamde ‘whereabouts’).
Alle informatie hierover kan u terugvinden op de website www.dopinglijn.be.
Maak komaf met doping, want wie sport, moet weten waar de lijn ligt.

Wat is TTN?

TTN is de afkorting van “Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak”. Als je sport en om medische redenen een geneesmiddel moet gebruiken (in eender welke vorm: pilletjes, inspuitingen, puffers, druppels, …), moet je opletten. Sommige geneesmiddelen bevatten immers stoffen die op de dopinglijst staan en die aanleiding kunnen geven tot een positieve dopingtest. Voor deze verboden stoffen kan of moet (als je elitesporter bent) je een toestemming vragen.

Naar aanleiding van de nieuwe antidopingregelgeving en de wijziging van de naam van Team MVS (Medisch verantwoord sporten) naar NADO Vlaanderen (nationale antidoping organisatie), is er een update gemaakt van de TTN folder voor elitesporters. TTN is de afkorting van “Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak”. Als je sport en om medische redenen een geneesmiddel moet gebruiken (in eender welke vorm: pilletjes, inspuitingen, puffers, druppels, …), moet je opletten. Sommige geneesmiddelen bevatten immers stoffen die op de dopinglijst staan en die aanleiding kunnen geven tot een positieve dopingtest. Voor deze verboden stoffen kan of moet (als je elitesporter bent) je een toestemming vragen.
Er wijzigt aan de procedure zelf niets voor de elitesporter: als zij een geneesmiddel voorgeschreven krijgen waarin een verboden stof zit, en er moet een toestemming wegens therapeutische noodzaak voor aangevraagd worden, dan moeten zij dit steeds proactief/vooraf doen. Elitesporters die behoren tot de geregistreerde doelgroep (RTP: registered testing pool) van hun internationale federatie of deelnemen aan wedstrijden die door hun internationale federatie als van internationaal niveau zijn aangeduid, vragen hun toestemming aan via hun internationale federatie. Andere elitesporters richten hun aanvraag (via hun nationale federatie) tot de TTN-commissie van de Vlaamse overheid. Hieraan moet dus zeker de nodige aandacht besteed worden.
Enkel in uitzonderlijke en uiterst dringende medische noodgevallen mag een elitesporter een retroactieve aanvraag (nadat hij/zij het geneesmiddel al nam of toegediend kreeg) indienen.
Ook minderjarige elitesporters moeten een TTN aanvragen (in tegenstelling tot de minderjarige breedtesporter, waarbij een attest van de behandelend arts volstaat).
Meer informatie over de procedure, de lijst van geneesmiddelen die in België verkrijgbaar zijn met indicatie van verboden stoffen, de lijst van verboden stoffen en methoden,… vindt u in de TTN rubriek van de website 

Meer info

Sport Vlaanderen
KICS
Arenbergstraat 5
1000 Brussel
Tel.: 02 553 69 86

Wat antidoping betreft:
NADO Vlaanderen -> www.antidoping.vlaanderen/contact

https://www.dopingvrij.vlaanderen/

 

www.dopingvrij.vlaanderen
www.gezondsporten.be

Lijst verboden stoffen gepubliceerd in het staatsblad